İstanbul başta olmak üzere pek çok kentte dün akşam meteor görüldüğü sav edildi. Gökyüzünde süzülen parlak ışık kütlesi vatandaşların cep telefonu kamerasıyla kaydedildi.
Söz konusu ışık kütlesi ‘meteor (göktaşı)’ olarak paylaşılırken uzmanından açıklama geldi. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Doç. Dr. Mesut Yılmaz, dün gökyüzünde süzülen parlak ışık kütlesinin suratı hasebiyle meteordan çok “uzay çöpü”ne benzediğini söyledi.
Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ışık kütlesine ait imajları incelediğini ve net bir şey söylemenin güç olduğunu belirtti. İmgelerdeki kütlenin meteorlara kıyasla daha düşük bir sürate sahip olduğunu ve bu durumun uzay çöpü olma ihtimalini güçlendirdiğini vurguladı.
“UZAY ÇÖPÜ OLMA İHTİMALİ VAR”
Yılmaz, “İlk izlenelim olarak, görüntülere baktığımızda o cisim meteora benzemiyor. Çünkü atmosfere giren cismin hızı biraz düşük duruyor. Meteorlar çok daha hızlı atmosfere giriş yapıyorlar. En düşüğünün saatteki hızı 40 bin kilometre ve bu 260 bin kilometreye kadar çıkabiliyor ama oradaki görüntüye baktığımızda düşük hızlı bir cisme benziyor. Bir uzay çöpü olma ihtimali var.” diye konuştu.
Yılmaz, şöyle devam etti:
“Eğer meteor olsaydı bunun tesiri kesinlikle hissedilirdi. Yani düştüğü yerde önemli bir krater, bir patlama, ormanlık alana düşerse yangın, denize düştüğünde de küçük bir çaplı tsunami oluşurdu. Yani patlamanın tesiri kesinlikle hissedilirdi. Her yıl tonlarca parçacık zati atmosferimize düşüyor ancak onların birden fazla zati bizim atmosferimizde eriyip yok oluyor, yeryüzeyine kadar ulaşmıyorlar. Hasebiyle meteor olsaydı onu kesinlikle anlardık. Bu yapay, insan imali bir şeyse şayet onlar da aslında parçalanır, ufalanırlar ve yere düştüklerinde de çok fazla önemli bir tesiri olmaz. Esasen o yüzden herhalde düştüğü yerle ilgili bir külfet olmadı şimdi.”
BİR OBJEDEN KOPMUŞ OLABİLİR
Uzayda bulunan binlerce uydu, uzay istasyonu ve roketlerden kopan kesimlerin bu çeşit ışık kütlelerine neden olabileceğini belirten Yılmaz, kütlenin bu cins yapay bir objeden kopmuş bir modül olabileceğini düşündüğünü tabir etti.
Meteorların atmosfere girerken çok daha yüksek suratlara ulaştığını ve yere düştüğünde krater, patlama, yangın yahut tsunami üzere tesirler yaratabileceğini aktaran Yılmaz, bu ışık kütlesinin ise bu türlü bir tesire sahip olmadığını söyledi.
Yılda tonlarca parçacığın atmosfere düştüğünü, fakat bunların birçoklarının atmosfere girerken yok olduğunu ve yeryüzüne ulaşmadığını belirten Yılmaz, bu ışık kütlesinin de meteor olma ihtimalinin düşük olduğunu ve yere düştüğünde önemli bir hasara yol açmadığını tabir etti.
Yılmaz, meteor düşmelerinin doğal bir olay olduğunu ve her yıl binlerce meteorun Dünya’ya düştüğünü anımsatarak, asıl tehlikenin 30 metreden daha büyük çaplı meteorlar olduğunu ve bu tür meteorların Dünya’ya önemli ziyanlar verebileceğini söyledi.
Son olarak Yılmaz, gökyüzünden düşen bir kesime rastlanması durumunda asla dokunulmaması gerektiğini ve yetkililere haber verilmesi gerektiğini ikazında bulundu. Bu modüllerin vakit zaman radyasyon içerebileceğini ve bu nedenle risk oluşturduğunu vurguladı.
TÜRKİYE UZAY AJANSI’NDAN AÇIKLAMA
Türkiye’nin çeşitli yerlerinde, bu gece gökyüzünde görülen meteorun, toplumsal medyada çok sayıda kullanıcı tarafından paylaşılması üzerine, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) buna ait bilgi paylaştı.
TUA’nın, sosyal medya hesabı X’ten, bu gece ülkenin çeşitli noktalarından izlenen meteor olayına ait bilgi paylaşımı yapıldı.
Söz konusu meteorun heyecana neden olduğu ve toplumsal medyada çok sayıda kişi tarafından paylaşıldığı belirtilen açıklamada, meteorların atmosferden girişi sırasında oluşan renklerin gök taşının kimyasal bileşimi, suratı ve Dünya atmosferinde bulunan gazlar üzere etmenlere bağlı olarak farklılık gösterdiği aktarıldı.
Paylaşımda, meteorlara dair şu ayrıntılara yer verildi:
“Kimyasal bileşim: Meteorda bulunan farklı elementler, Dünya atmosferinde yanarken farklı renkler oluşturabilmektedir. Örneğin, sodyum parlak turuncu-sarı bir renk oluşturabilirken magnezyum yeşil yahut mavi tonlar, iyonize kalsiyum ise mor renk meydana getirebilmektedir. Meteorda bulunan bu elementler, atmosferik giriş sırasında görülen renklerin oluşmasında değerli bir etkendir.
Hız: Daha süratli hareket eden meteorlar, daha parlak ve renkli imgeler oluşturmaktadır.
Atmosfer şartları: Atmosferdeki farklı gazlar, buharlaşan meteorid malzemesi ile etkileşime girerek muhakkak renkleri yayabilmektedir. Örneğin, oksijen ve azot atomları kırmızı renkler oluşturmaktadır.
Meteoridin boyutu: Daha büyük meteoridler, girişlerinde daha fazla güç salarak daha ağır renkler oluşturabilirler. Genel olarak, bu faktörler çeşitli renklerin ortaya çıkmasına neden olur, bu da her meteorik olayı eşsiz ve görsel olarak etkileyici bir tabiat olayı haline getirmektedir.”
